Historia
Historia
Za początki rzeczoznawstwa samochodowego w Szczecinie uznać należy niektóre z działań istniejących już wtedy instytucji, urzędów, związków i stowarzyszeń które prowadziły do orzekania czy też wydawania opinii w sprawach dotyczących techniki samochodowej lub ruchu drogowego. Np. w 1949 r. Związek Taksówkarzy delegował swoich najzdolniejszych członków jako ekspertów sądowych przy rozpatrywaniu spraw z zakresu ruchu drogowego. Najczęściej typowanym przez związek ekspertem był Stefan Eksztain (leg. nr 203).
Swój udział w początkach działalności rzeczoznawczej w województwie szczecińskim miał Inspektorat Samochodowy przy Urzędzie Wojewódzkim w którym kierownikiem był jeden z późniejszych czołowych rzeczoznawców, Michał Martuś (206). Najważniejszym zalążkiem przyszłej zorganizowanej działalności rzeczoznawczej w Szczecinie i okręgu obejmującym wówczas Koszalin, Bytów oraz Złotów było Biuro Samochodów Remontowanych i Wycofanych podległe Motozbytowi. W biurze tym zamienionym wkrótce na Biuro Orzecznictwa Technicznego i Reklamacji zatrudnionych było trzech pracowników: Edward Podgórski, Alojzy Szymański (210) i Jerzy Zawadzki (214). Zadaniem tego biura była ocena stanu technicznego samochodów z dostaw UNRRA oraz samochodów poniemieckich. Oceny te miały zwykle na celu kierowanie samochodów do kasacji lub remontu. Siedziba biura mieściła się przy ul. Pocztowej.
W 1948 r. w Warszawie przy Automobilklubie Polski powstało Biuro Porad Technicznych i Ekspertyz Samochodowych. Biuro to stanowiło bezsprzecznie początek działalności rzeczoznawstwa samochodowego w Polsce. Społeczna, początkowo, działalność Biura opierała się na fachowcach którzy byli członkami Automobilklubu. Wkrótce potrzeby przerosły możliwości działalności społecznej i skłoniły Sekretarza Generalnego Automobilklubu Polski, inż. Włodzimierza Zeydowskiego i inż. Witolda Rychtera do powołania profesjonalnego Biura Porad Technicznych i Ekspertyz Samochodowych. Inż. W. Zeydowski opracował dla potrzeb tego biura regulamin, wzór zaprzysiężenia rzeczoznawców, cennik, anons reklamowy oraz wzór ekspertyzy.
Było sprawą oczywistą, że kiedy opisane wcześniej Biuro Porad Technicznych i Ekspertyz Samochodowych przy Automobilklubie Warszawskim zaczęło rozrastać się na całą Polskę również w Szczecinie w 1950 r. powstał Zespół tego biura którego głównym organizatorem i pierwszym kierownikiem był Franciszek Jarzyński który po wyzwoleniu rozpoczął pracę jako kierownik transportu w Urzędzie Wojewódzkim w Szczecinie a następnie był Prezesem Spółdzielni Pracy "Autopomoc". Franciszek Jarzyński w latach 1918 ÷ 1920 studiował w Szkole Inżynierskiej im. Wawelberga i Rotwanda w Warszawie, a w latach okupacji brał udział w ruchu oporu jako żołnierz AK oraz walczył czynnie w Powstaniu Warszawskim za co został odznaczony Krzyżem Virtuti Militari i Krzyżem Partyzanckim. W styczniu 1950 r. z dwóch, jakże zasłużonych organizacji Automobilklubu Polski i Polskiego Związku Motocyklowego (jako stowarzyszeń - zdaniem ówczesnych władz o klasowo obcym obliczu) utworzono nową organizację o nazwie Polski Związek Motorowy, który działał w terenie poprzez Zarządy Okręgowe PZM. Działacze Biura Porad Technicznych i Ekspertyz Samochodowych podjęli decyzję o pozostaniu w Ramach PZM. W 1952 r. Walny Zjazd Polskiego Związku Motorowego powołał Główną Komisję Rzeczoznawców pozostawiając jej stosunkowo wysoką samodzielność działania. W dniu 27 lutego 1952 r. Minister Transportu Drogowego i Lotniczego (okólnikiem ogłoszonym w Monitorze Polskim A24/52 i A15/53) usankcjonował działalność rzeczoznawczą w Polskim Związku Motorowym i wytyczył zarys tej działalności a PZM został zobligowany do zorganizowania przy każdym swoim Zarządzie Okręgowym Zespołu Rzeczoznawców. W wyniku tych działań Biura Porad Technicznych i Ekspertyz Samochodowych przyjęły nazwę Zespołów Rzeczoznawców Techniki Samochodowej i Ruchu Drogowego.
W Szczecinie kolejne siedziby Zespołu Rzeczoznawców mieściły się przy: ul. Pocztowej, al. Jedności Narodowej, ul. Tkackiej, al. Piastów, ul. Bolesława Śmiałego. Pionierami działalności rzeczoznawczej w Szczecinie oprócz wymienionych już wyżej: Franciszka Jarzyńskiego, Jerzego Zawadzkiego, Alojzego Szymańskiego, Edwarda Podgórskiego i Stefana Eksztaina, byli m. in.: Wiktor Michalak, Ludwik Terlecki, Oskar Herman, Jan Brzeziński i Michał Martuś.
Od początku istnienia organizacji określono kryteria kwalifikacji moralnych i fachowych jakim powinien odpowiadać rzeczoznawca. W dniu 7 września 1953 r. Minister Transportu Drogowego i Lotniczego Zarządzeniem Nr 262 powołał Komisję Weryfikacyjną Rzeczoznawców, która po dokonaniu weryfikacji wszystkich działających w tym czasie rzeczoznawców pozostawiła w organizacji jedynie tych którzy spełniali określone wymagania moralne i fachowe Na zgłoszonych do weryfikacji 314 kandydatów, na liście zweryfikowanych zamieszczono 254 nazwiska. Następnym krokiem w zakresie podnoszenia poziomu usług rzeczoznawczych było powołanie przez Ministra Transportu Drogowego i Lotniczego Zarządzeniem Nr 106 z dnia 4.05.1955 r. stałej Komisji Weryfikacyjnej Rzeczoznawców.
W 1996 r. rozdzielona została działalność gospodarcza (świadczenia usług rzeczoznawczych) od zagadnień merytorycznych. Z tych to względów zarejestrowano Spółkę z o.o. "Rzeczoznawcy Techniki Samochodowej i Ruchu Drogowego", której udziałowcami zostali rzeczoznawcy i która zajmowała się świadczeniem usług gospodarczych, podzlecając szczegółowe prace współpracującym z nią rzeczoznawcom, bądź firmom rzeczoznawczym. Taka forma działalności funkcjonowała do 2007 roku. Od tego czasu rzeczoznawcy Stowarzyszenia, członkowie Oddziału w Szczecinie, realizują usługi gospodarcze za pośrednictwem firm rzeczoznawczych, mających zawarte umowy na korzystanie ze znaku towarowego Stowarzyszenia. Nadzór merytoryczny na działalnością rzeczoznawczą sprawuje Oddział Stowarzyszenia.
opracowanie: mgr inż. Zbigniew Konieczek, mgr inż. Wiesław Małkowski.